Türkiye'de kamyon üretimi yapan fabrikanın ortağı olan dev holding böyle iflas etti. Bir zamanlar on binlerce çalışanı olan şirketin piyasadan çekilişine dair tüm detayları derledik...
Türkiye ekonomisinde belirli periyotlarda sıkıntılı yıllar yaşandı. Bunlardan en çok konuşulan ise bir zamanlar ülkenin en büyük holdinglerinin iflası.
Türkiye'nin zamanında en büyük 10 şirketi arasında yer alan Ercan Holding'in ve kurucusu Tevfik Ercan'ın inişli çıkışlı hikayesi, yıllar sonra sosyal medyada yeniden tartışma konusu oldu. Türkiye sanayi tarihinde derin izler bırakan bu büyük girişimcinin yükselişi ve yüksek faizlerin etkisiyle yaşadığı düşüşü, Türk iş dünyasına hem ilham hem de önemli dersler sunuyor.
1919'da Ankara'nın Karagedik Köyü'nde dünyaya gelen Tevfik Ercan, İsviçre'de aldığı iktisat ve ticaret eğitiminin ardından Türkiye'ye döndü. Ticaretteki yeteneğiyle kısa sürede öne çıkan Ercan, ilk önemli hamlesini Yeşilköy'deki Çınar Oteli'ni satın alarak onu uluslararası bir markaya dönüştürmekle yaptı.
TÜRKİYE'NİN EN ÇOK İSTİHDAM SAĞLAYAN FABRİKALARINDAN BİRİSİYDİ
Asıl yükselişi ise sanayi alanında oldu. 1966'da Alman ortaklarla birlikte MAN Otobüs ve Kamyon A.Ş.'yi kurarak Türkiye otomotiv sektörüne dev bir adım attı. Ardından İsmak markasıyla forklift ve iş makineleri üretti. Yetmişli yılların sonunda kurduğu Ercan Holding, Türkiye'nin en fazla istihdam sağlayan şirketlerinden biri haline geldi. Burtrak ile yerli traktör üretimine ortak oldu. 1983 yılında Bülent Ulusu'nun katılımıyla temeli atılan ağır dizel motor fabrikası ve 1984'te dönemin Başbakanı Turgut Özal'ın açılışını yaptığı MAN fabrikasıyla otomotivdeki etkisini zirveye taşıdı.
VİZYONER YAKLAŞIM VE SEKTÖR ÇEŞİTLİLİĞİ
Tevfik Ercan, Turgut Özal'ın serbest piyasa politikalarının en ateşli destekçilerinden biriydi; hatta Özal'ın kardeşi Yusuf Bozkurt Özal, yıllarca Ercan Holding'in genel koordinatörlüğünü yaptı. Ercan, sanayinin kabuk değiştirmesi gerektiğine inanıyor ve Türkiye'nin Japonya gibi bir mucize yaratabileceğini savunuyordu. Ercan Holding sadece otomotivle sınırlı kalmadı; kimya, tekstil, sigorta, turizm ve eğitim gibi birçok alanda da yatırımlar yaptı. 1985 yılında Türkiye'nin en zenginleri arasında onuncu 10. sıraya yükseldi.
YÜKSEK FAİZLER YIKIMI BERABERİNDE GETİRDİ
1988 yılında hükümetin aldığı ekonomik kararlar, Ercan Holding için dönüm noktası oldu. Döviz kurları fırladı, faizler %65'e yükseltildi. Bu şoka hazırlıksız yakalanan Holding, bankaların ardı ardına başlattığı haciz işlemleriyle sarsıldı. MAN kamyon ve otobüslerine, ofis malzemelerine, şirket binalarına, hatta Mecidiyeköy'deki merkezde telefonlara ve telex cihazlarına bile haciz geldi. MAN fabrikası Alman ortağa 10 yıllığına kiralandı ve Ercan'ın hissesi %20'ye düştü. 2100 kişilik istihdam 400'e geriledi. Sabancı Grubu ve Türk Ticaret Bankası'nın açtığı iflas davalarıyla zorlu bir sürece girildi.
Tevfik Ercan, yaşadığı krizi "Bankalar para kazanan firmaları bile çalıştırmadı. Bizi limon gibi sıktılar. Teminat mektubu vermediler, bizi kilitlediler" sözleriyle özetledi. Dönemin Başbakanı Özal'dan beklediği desteği bulamayan Ercan, villasını, gayrimenkullerini ve hatta altınlarını bile satmak zorunda kaldı.1990 yılında aktif iş hayatından çekilerek işleri oğlu Murat Ercan'a devretti. Murat Ercan da 2002'de yaptığı bir röportajda, "Büyüklük iddiasını bıraktık. Artık sadece sağlıklı kalmayı tercih ediyoruz. Babam gibi borçla yatırım yapmak intihardır" diyerek yaşananlardan ders çıkardığını belirtti.
2004 yılında 85 yaşında hayata veda eden Tevfik Ercan, inişli çıkışlı ama devasa bir sanayi hikayesi bıraktı.
Kaynak: Haber Merkezi
